maandag 25 oktober 2010

Parels voor het ontbijt

Hoe belangrijk is het kader waarin wij in aanraking komen met kunst? Een schilderij is kunst want het hangt in een museum. Een lied wordt kunst omdat het in de opera op de planken wordt opgevoerd. Een foto is kunst omdat Kunst in Huis hem uitleent. We creëren een kader, we maken afspraken. En er zijn mensen die dan kunnen beslissen wanneer iets in dat kader past.
Washington Post organiseerde enkele jaren geleden een geweldig experiment om dit systeem zichtbaar te maken. Stel je voor: het is een koude ochtend in januari. Je bent gehaast, je moet naar je werk en zoals gewoonlijk ben je te laat opgestaan. Je rent door de deuren naar de metro-ingang om hopelijk nog net mee te glippen met de eerstvolgende metro. In een glimp vang je wat muziek op. Weer zo'n straatmuzikant, gaat er door je gedachten en een tel later zit je in het metrostel, met je gedachten al op je werk.
Of nog: je bent opgestaan, zenuwachtig, want je hebt een belangrijke presentatie op je werk en je moet eerst nog je dochter naar de crèche brengen. Aan de metro-ingang staat een violist en je dochtertje trekt aan je arm want ze wil kijken en luisteren. Na exact een minuut zogenaamd geduldig wachten sleep je haar verder want dit heeft lang genoeg geduurd.
Het kan ook zijn dat je de man ziet en dat je gedachten uitgaan naar zijn financiële situatie. Zou hij hiervan kunnen leven? Zou hij best met een lege koffer beginnen zodat mensen medelijden met hem hebben of gooit hij beter zelf al wat geld in het laatje zodat mensen zich gesteund voelen 'anderen hebben hem ook al wat gegeven'. Van zijn muziek hoor je echter niets.
En wat te denken van: je wandelt op je gemak van de metro naar de uitgang en je hoort plots geweldige vioolmuziek. Je kijkt waar die vandaan komt en je ontdekt dat niemand minder dan de virtuoze, internationaal bekende Joshua Bell daar staat te spelen. Met open mond kijk je naar het schouwspel: spitsuur, Bell aan het spelen, een koffer met wat kleingeld voor zijn voeten en niemand die op hem let. Wat is hier gaande? Je zag hem immers zelf drie weken geleden live optreden voor een uitverkochte zaal.
Dat was er dus gaande, een sociaal experiment waarbij pijnlijk duidelijk werd dat wanneer mensen iets subliems meemaken, ze daar geen aandacht aan besteden als hun prioriteit elders ligt. Bovendien wilde dit experiment ook kijken naar de publieke smaak: zou schoonheid bovendrijven in een gewone dagdagelijkse omgeving en op een ongewoon tijdstip? Van de duizend passanten herkende er slechts eentje deze bekende violist en verder nam er slechts een enkeling de tijd om te luisteren, even te stoppen en te genieten van dit uitzonderlijk moment.
Terwijl de violist twee dagen tevoren in een uitverkocht theater had gestaan met entreeprijzen vanaf 100 dollar. Terwijl hij zowel in het theater als in de metro op zijn Stradivarius speelde. Terwijl hij evengoed zes prachtige stukken van Bach had gespeeld.
Ook Joshua Bell was geraakt door dit experiment. Met name door wat er gebeurde telkens als de muziek stopte. Overweldigend niets. Dezelfde mensen die de muziek niet opmerkten, merkten het ook niet op dat die stopte. Geen spontaan applaus, geen staande ovatie. De meeste mensen renden hem voorbij alsof hij onzichtbaar was.
Het volledige artikel van de Washington Post "Pearls Before Breakfast" vind je op volgende link http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/04/04/AR2007040401721.html
Geniet ervan en wees altijd daar waar je bent, wie weet wat voor wonderlijks maak je mee...

1 opmerking:

Anoniem zei

Wauw... voor je tekst, het experiment, de moraal en jou! Monique X