Grote dame

Een architectuur ervaring. Wat kan een mens zich daar bij voorstellen? Na vorige week behoor ik tot de groep mensen die dit weten. Ik bezocht de Chapelle de la Notre Dame du Haut van Le Corbusier. Deze kapel vind je terug in Ronchamp, een dik uur rijden van Hennezel, waar ik twee heerlijke weken vertoefde. De kapel werd in 1950 gebouwd op een plek waar je zicht hebt op de vier horizonnen rondom. Een hoge plek die een flinke klim vraagt om er te geraken. Tenminste als je zoals wij de auto in het dorpje laat staan en niet met de tourbus tot aan de ingang wordt gereden.
Maar de steile klim doet het verlangen naar ontmoeting groeien, de inspanning loont. Ik koop mijn ticket en daar ga ik, de ingang door en ik word gegrepen door de omgeving. Bomen, blauwe lucht en het imposante wit van muren. Ik zie alles, doe indrukken op, maar een ordening krijg ik vooralsnog niet. Behoedzaam rondwandelen, het gebouw betasten en bekijken, de omgeving in mij opnemen. Het imposante dak doet me denken aan een paddestoel, of een schildpad. Maar bovenal staat het gebouw voor zichzelf.
Eenmaal ik de ingangsdeur gevonden heb, zuigt de stilte me naar binnen, naar de binnenkant van deze grote dame. En zoals dat hoort bij binnenkanten van dames, ga je er niet als een gek rondstruinen. Gepaste eerbied doet me neerzitten op een sobere bank. Een half uur – of is het langer – laat ik het gebouw op me inwerken. Ik voel geen logisch begrip over indeling of in- en uitgang, ik voel de ruimte. Het gebouw bestaat, het spreidt een louter ‘zijn’ tentoon. En daarin is ruimte voor ontdekking, telkens opnieuw. Een onverwachte ronding, een onverwachte lichtinval, een mooie klank. Ik kan er geen genoeg van krijgen.
Le Corbusier noemde het gebouw ‘een kom van licht’. Voor mij is het een gebouw waar geen woorden voor bestaan en waar foto's tekort schieten. En toch kan ik een poging niet laten want ik ben blij, zeer blij met mijn bezoek aan deze grote dame.