Lilith

Deadlines werken. Ook voor plezierige dingen. Zoals de tentoonstelling van Anselm Kiefer in het KMSKA. Die liep voorbije zondag af. Voorbije zaterdag ben ik er geraakt. En geraakt was ik.
De man achter de balie checkte of ik wel wist dat ik enkel Anselm Kiefer kon zien en niet de vaste collectie."Jaja, ik ben op de hoogte, ik kom speciaal voor hem!" Waarop hij vrolijk antwoordde dat de man er zelf niet was en me veel plezier wenste.
Het was druk, waarschijnlijk hebben andere mensen ook deadlines nodig en ik liet me door de mensenstroom van zaal naar zaal leiden. De monumentale werken overweldigden mij. Een asgrauwe wereld vol lood en dood schreeuwde het uit van op de witte wanden. Hier en daar een sprankel hoop, een zaaddoos van een bloem. Het sprak een taal die ik fysiek verstond, maar waar ik weinig theoretische houvast voor had. Ik zag sterrenbeelden in het heelal met lange getallen die verwezen naar de nummers van de joden in de kampen. Dat was een van de linken die ik kon leggen en het maakte me benieuwd naar wat meer achtergrond over deze kunstenaar. De meeste bezoekers liepen rond met een dubbel A4tje vol uitleg. Maar ik wilde me laten overweldigen zonder woorden, ik had het niet eens zien liggen. Bij het werk 'Lilith' stonden twee oudere mannen met elk een blad in de hand.
"Zou ik een blaadje mogen lenen?"
"Geen probleem, maar als je er een wil, ze liggen aan de inkom."
"Bedankt. Ik loop graag rond zonder de uitleg, maar dit werk maakt me benieuwd."
"Ja, dat hadden wij ook. We zijn hier een maand geleden ook geweest, zonder de uitleg. Die wilden we er nu wel bij. Toen zij we mekaar trouwens ook toevallig tegengekomen, net als vandaag." Ze glunderen allebei, kijken elkaar trots aan alsof ze goede punten hebben gekregen voor een uitzonderlijke prestatie.
Ik lees over Lilith en ik hoor hoe de ene man het aan de andere vertelt.
"Lilith is binnen de Joodse traditie de eerste vrouw van Adam. Ze werd uit hetzelfde stof geschapen."
"Hoezo de eerste, en wat dan met Eva? En wat is dat met dat stof, ik dacht dat ze uit een rib gemaakt was?"
Ze zwijgen even en dan zegt de oudste: "Ik denk dat je dat in de kabbalistische traditie moet plaatsen."
Hoe graag had ik me omgedraaid en die man de oren van zijn hoofd gevraagd over hoe en wat en waarom. Ik wilde graag meer weten over al die beroering die ik voelde. Maar ik gaf hen het papiertje terug en wandelde verder. Die twee hadden genoeg aan elkaar.